Τι είναι η ΣΚΠ;
Η σκλήρυνση κατα πλάκας είναι μια απομυελινωτική νόσος του κεντρικού νευρικού συστήματος, η οποία χαρακτηρίζεται από συχνές οφθαλμολογικές και νευρολογικές διαταραχές. Είναι χρόνια νόσος με ξαφνικές υφέσεις και υποτροπές. Συνήθως όσο μεγαλύτερο είναι το διάστημα μεταξύ της αρχικής προσβολής και της πρώτης υποτροπής, τόσο καλύτερη είναι η πρόγνωση.
Προσβάλλει πιο συχνά τις γυναίκες από τους άνδρες (σε αναλογία 2/1), και έχει μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης σε νεαρούς ενήλικες 25 έως 40 ετών. Η παθολογική βλάβη στη σκλήρυνση κατα πλάκας συνίσταται σε απομυελινοποίηση των νευρώνων του κεντρικού νευρικού συστήματος.
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τα νευρικά ερεθίσματα να μην μεταφέρονται κανονικά στον εγκέφαλο, τον νωτιαίο μυελό και το οπτικό νεύρο, λόγω καταστροφής της μυέλινης ουσίας κατά πλάκες. Η αιτία της παραμένει άγνωστη και φαίνεται ότι υπάρχει γενετική προδιάθεση για την εμφάνισή της.
Συμπτώματα
1.ΟΠΤΙΚΗ ΝΕΥΡΙΤΙΔΑ
Η οπτική νευρίτιδα είναι η φλεγμονή του οπτικού νεύρου που μπορεί να προκαλέσει μια πλήρη ή μερική απώλεια της όρασης. Όταν εμφανίζεται με οίδημα της οπτικής θηλής , ο όρος που χρησιμοποιείται είναι πρόσθια οπτική νευρίτιδα. Όταν η οπτική θηλή φαίνεται φυσιολογική, χρησιμοποιούνται οι όροι οπισθοβολβική οπτική νευρίτιδα.
Η οξεία οπτική νευρίτιδα είναι μακράν ο πιο κοινός τύπος της οπτικής νευρίτιδας και είναι η πιο συχνή αιτία της δυσλειτουργίας του οπτικού νεύρου σε νεαρούς ενήλικες. Σημαντικά συμπτώματα είναι η ξαφνική απώλεια της όρασης (μερική ή ολική), το θάμβος οράσεως, και ο πόνος κατά την κίνηση του πάσχοντος οφθαλμού.
Πολλοί ασθενείς με οπτική νευρίτιδα μπορεί να χάσουν κάποια από τις αντιλήψεις των χρωμάτων τους στον πάσχοντα οφθαλμό(ειδικά το κόκκινο) και τα χρώματα να εμφανίζονται όχι τόσο διακριτά σε σύγκριση με το άλλο μάτι.
ΕΞΕΤΑΣΗ
Στην οφθαλμολογική εξέταση το οπτικό νεύρο μπορεί εύκολα να αξιολογηθεί με ένα οφθαλμοσκόπιο.
Όμως συχνά δεν υπάρχει καμία ανώμαλη εμφάνιση της κεφαλής του νεύρου στην οπτική νευρίτιδα, αν και μπορεί να είναι οιδηματώδες σε ορισμένους ασθενείς. Σε πολλές περιπτώσεις, μόνο το ένα μάτι επηρεάζεται και οι ασθενείς δεν μπορούν να ταυτοποιήσουν την απώλεια της όρασης χρωμάτων έως ότου ο γιατρός τους ζητά να κλείσουν ή να καλύψουν το υγιές μάτι. Περίπου το ένα τρίτο των ασθενών με οξεία οπτική νευρίτιδα παρουσιάζουν σε κάποιο βαθμό οίδημα της οπτικής θηλής.
Ωστόσο, ο βαθμός διόγκωσης της οπτικής θηλής δεν σχετίζεται με τη σοβαρότητα της οπτικής νευρίτιδας ή την οπτική οξύτητα. Τα σκοτώματα (απώλειες) του οπτικού πεδίου μπορεί να κυμαίνονται από ήπια έως σοβαρά, μπορεί να είναι διάχυτα ή εστιακά, και μπορεί να αφορούν το κεντρικό ή το περιφερικό πεδίο. Έλεγχος αυτών των απωλειών γίνεται με εξέταση ΟΠΤΙΚΩΝ ΠΕΔΙΩΝ.
2. ΔΙΠΛΩΠΙΑ
Με τον όρο διπλωπία αναφερόμαστε στην διπλή αντίληψη της εικόνας. Οφείλεται σε αδυναμία των οφθαλμόκινητικών μυών κατά τις κινήσεις των οφθαλμών λόγω παράλυσης του νεύρου που αντίστοιχα τους νευρώνει. Ο μυς που επηρεάζεται συχνότερα είναι ο απαγωγός (παρεση απαγωγου νεύρου) γεγονός που οδηγεί σε οριζόντια διπλωπία (δηλαδή βλέπουμε ένα είδωλο δίπλα στο άλλο στο ίδιο ύψος). Συνήθως οι ασθενείς με διπλωπια στρίβουν το κεφάλι προς την περιοχή του αδύναμου μυός και η εικόνα αποκαθίσταται. Πιο σπάνια προσβάλλεται το κοινό κινητικό νεύρο.
3. ΝΥΣΤΑΓΜΟΣ
Με τον όρο νυσταγμός αναφερόμαστε σε ακούσεις κινήσεις των οφθαλμών. Μερικοί τύποι μυσταγμού είναι ασυμπτωματικοί ενώ σε μερικές περιπτώσεις παρουσιάζεται αδυναμία διατήρησης σταθερού βλέμματος.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ - ΠΡΟΓΝΩΣΗ
Οι απώλειες όρασης επιστρέφουν συνήθως κοντά σε φυσιολογικά επίπεδα μέσα σε οκτώ έως δέκα εβδομάδες, αλλά μπορεί να προχωρήσει σπάνια και σε μια πλήρη και μόνιμη απώλειας της όρασης. Ως εκ τούτου, η συστηματική ενδοφλέβια θεραπεία με κορτικοστεροειδή, τα οποία μπορεί να επιταχύνουν την επούλωση του οπτικού νεύρου, συχνά συνιστάται. Η ενδοφλέβια χορήγηση κορτικοστεροειδή έχουν επίσης βρεθεί ότι μειώνουν τον κίνδυνο εκδήλωσης σκλήρυνσης κατά πλάκας στα επόμενα δύο έτη σε εκείνους τους ασθενείς οι οποίοι έχουν βλάβες στην MRI.
ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ
Η πραγματική συνεισφορά της απεικόνισης για τον καθορισμό της οπτικής νευρίτιδας γίνεται με την μαγνητική τομογραφία του εγκεφάλου. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ο πιο πολύτιμος προγνωστικός παράγοντα για την ανάπτυξη μετέπειτα σκλήρυνσης κατά πλάκας είναι η παρουσία παθολογικών εστιών στη λευκή ουσία του εγκεφάλου.